Grid Brief

  • การลงทุนอย่างยั่งยืนได้รับความสนใจมากในปีนี้ เพราะมีแนวโน้มจากธุรกิจชั้นนำหลายแห่งโดยเฉพาะการเงิน และการธนาคารที่พบว่าการลงทุนอย่างยั่งยืนนั้นสามารถลดความเสี่ยงในระยะสั้นได้ และตอบโจทย์ธุรกิจในระยะยาวได้จริง
  • มีกรณีศึกษาในสหภาพยุโรปว่าธนาคารหลายแห่งที่ถือหุ้นบริษัทน้ำมันต้องรับบทบาทในการเป็นผู้ริเริ่มสร้างความเปลี่ยนแปลงเพื่อขจัดข้อครหาว่าเป็นผู้ผลิตมลพิษทางอ้อม ผู้ลงทุนจะรู้สึกว่าธนาคารเหล่านี้ปรับตัวเพื่อสอดรับกับความเปลี่ยนแปลงในอนาคตได้ดี การลงทุนอย่างยั่งยืนจึงสามารถสร้างประโยชน์ให้กับทุกภาคส่วน ทั้งเจ้าของธุรกิจ นักลงทุน และสิ่งแวดล้อม
  • นักลงทุนในสกุลเงินดิจิทัลก็ให้ความสำคัญกับเรื่องนี้เช่นกัน พวกเขารู้ว่าขั้นตอนการผลิตต้องใช้กระแสไฟฟ้าจำนวนมหาศาล จึงมองหาสกุลเงินที่ใช้ไฟฟ้าจากพลังงานสะอาด และเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม

การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ส่งผลกระทบต่อคนทั่วโลกไม่เว้นแม้กระทั่งนักลงทุนที่ต้องเผชิญกับความผันแปรของตลาด ซึ่งไม่มีตำราเล่มไหนเคยกล่าวถึงสถานการณ์เช่นนี้มาก่อน ซึ่งแม้แต่การฝากเงินไว้ในธนาคาร ยังได้รับผลกระทบจากอัตราดอกเบี้ยที่ลดลง และอัตราเงินเฟ้อที่ปรับสูงขึ้น อธิบายให้เข้าใจง่ายขึ้นก็คือมูลค่าของเงินที่มีอยู่ลดลงทันที ถ้าไม่ได้มีผลกำไรจากการลงทุนมากกว่าอัตราเงินเฟ้อ ความแปรปรวนทั้งหมดนี้ทำให้คนทั่วโลกหันมาใส่ใจกับ “การลงทุนอย่างยั่งยืน” มากขึ้น เพราะตระหนักแล้วว่าความเปลี่ยนแปลงของสิ่งแวดล้อมมีผลกระทบกับทุกคนจริง ๆ

Credit: Reza Rostampisheh

สิ่งแวดล้อม สังคม และธรรมาภิบาล

แม้ว่าการลงทุนอย่างยั่งยืนจะไม่ใช่เรื่องใหม่ เพราะตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยเคยจัดทำรายชื่อหุ้นยั่งยืนมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2558 เพื่อเป็นข้อมูลให้กับนักลงทุนที่ต้องการลงทุนในหุ้นของธุรกิจที่มีนโยบายดำเนินธุรกิจอย่างมีความรับผิดชอบต่อสังคม ทว่าแนวคิดของการลงทุนแบบนี้ถูกขับเน้นให้เด่นชัดอีกครั้ง เพราะนิตยสารการเงินที่ได้รับความนิยมในระดับสากลได้ระบุไว้ว่า เป็น 1 ใน 3 เรื่องที่น่าจับตามอง เพราะเป็นแนวโน้มจากธุรกิจชั้นนำหลายแห่งโดยเฉพาะการเงิน และการธนาคารที่พบการลงทุนอย่างยั่งยืนนั้นสามารลดความเสี่ยงในระยะสั้น และตอบโจทย์ธุรกิจในระยะยาวได้จริง

นิยามของ “การลงทุนอย่างยั่งยืน” หมายถึง การพัฒนาองค์กรที่คำนึงต่อสิ่งแวดล้อม สังคม และธรรมาภิบาล โดยมุ่งเป้าไปที่นักลงทุนเป็นหลัก ว่าต้องให้ความสำคัญกับการดูแลธรรมชาติ การจ้างงานที่เป็นธรรม รวมถึงการกำกับดูแลพิจารณาวิธีการดำเนินธุรกิจของบริษัทว่าอยู่ในเกณฑ์ที่กำหนดไว้หรือไม่ เช่น หากบริษัทไหนต้องการเข้าไปอยู่ในรายชื่อของตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย ต้องมีผลคะแนนจากการตอบแบบประเมินความยั่งยืนอย่างน้อย 50% ในแต่ละด้าน หรือมีคุณสมบัติตามเกณฑ์ที่กำหนด โดยเฉพาะอย่างยิ่งความโปร่งใสในการประกอบธุรกิจ

มีกรณีศึกษาในสหภาพยุโรปว่าธนาคารหลายแห่งที่ถือหุ้นบริษัทน้ำมันต้องรับบทบาทในการเป็นผู้ริเริ่มสร้างความเปลี่ยนแปลงเพื่อขจัดข้อครหาว่าเป็นผู้ผลิตมลพิษทางอ้อม ผู้ลงทุนจะรู้สึกว่าธนาคารเหล่านี้ปรับตัวเพื่อสอดรับกับความเปลี่ยนแปลงในอนาคตได้ดี การลงทุนอย่างยั่งยืนจึงสามารถสร้างประโยชน์ให้กับทุกภาคส่วน ทั้งเจ้าของธุรกิจ นักลงทุน และสิ่งแวดล้อม

การลงทุนอย่างยั่งยืนลดความเสี่ยงได้อย่างไร

นักลงทุนหลายคนอาจยังไม่ได้ให้ความสำคัญกับเรื่องสิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติมากขนาดนั้น และคิดว่าเป็นกิจกรรมที่สามารถทำในภายหลังได้เมื่อมีความมั่นคงทางการเงินแล้ว ทว่า คนในโลกการลงทุนยุคใหม่ไม่ได้คิดอย่างนั้น เพราะธุรกิจขนาดใหญ่ที่ผ่านการประเมินแล้วว่า ปฏิบัติตามเกณฑ์ของการทำธุรกิจอย่างยั่งยืนจะสามารถลดความเสี่ยงได้หลายประการ เช่น การถูกฟ้องจากการปล่อยมลพิษสู่ชั้นบรรยากาศมากเกินไป หรือการใช้แรงงานที่ไม่ถูกต้องตามกฎหมาย ซึ่งช่วยป้องกันไม่ให้เกิดผลกระทบในทางลบกับธุรกิจ ถือเป็นการช่วยลดความเสี่ยงให้กับนักลงทุนได้ในเวลาเดียวกันด้วย

มีบางตัวอย่างที่อยากจะหยิบยกขึ้นมาเพื่อเป็นกรณีศึกษาให้กับนักลงทุนชาวไทย เช่น ประเทศในสหภาพยุโรปมีเป้าหมายจะลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกให้เป็นศูนย์ใน พ.ศ.2593 หรือเป้าหมายยุติการใช้น้ำมันดีเซลภายใน พ.ศ.2573 ธนาคารหลายแห่งที่ถือหุ้นบริษัทน้ำมันจึงต้องรับบทบาทในการเป็นผู้ริเริ่มสร้างความเปลี่ยนแปลง เพื่อขจัดข้อครหาว่าเป็นผู้ผลิตมลพิษทางอ้อมจากการเผาไหม้ของน้ำมัน ในอีกนัยหนึ่ง พวกเขาต้องการสร้างแรงจูงใจให้กับนักลงทุน โดยเพิ่มความเชื่อมั่นว่าธุรกิจตนมีความยั่งยืน เพราะไม่ได้พึ่งพิงพลังงานในรูปแบบเดิมอีกต่อไป ในด้านภาพลักษณ์ ผู้ลงทุนจะรู้สึกว่าธนาคารเหล่านี้ปรับตัวเพื่อสอดรับกับความเปลี่ยนแปลงในอนาคตได้ดี จะเห็นได้ว่าการลงทุนอย่างยั่งยืนสามารถสร้างประโยชน์ให้กับทุกภาคส่วน ทั้งเจ้าของธุรกิจ นักลงทุน และสิ่งแวดล้อม

Credit: GuerrillaBuzz Blockchain PR Agency

อีกตัวอย่างที่น่าสนใจสำหรับการลงทุนในรูปแบบใหม่คือ “สกุลเงินดิจิทัลที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม” เพราะปัจจุบันนักลงทุนหลายคนได้ตระหนักแล้วว่า การผลิตเงินดิจิทัลโดยการเปิดคอมพิวเตอร์ และอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ไว้เป็นเวลานาน ใช้กระแสไฟฟ้ามหาศาล ซึ่งกระแสไฟฟ้าส่วนมากจะผลิตมาจากแหล่งพลังงานที่สกปรก และไม่หมุนเวียน เช่น ถ่านหินหรือน้ำมัน นักลงทุนกลุ่มหนึ่งที่คำนึงถึงผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมจึงพยายามรวบรวมรายชื่อของสกุลเงินที่ใช้พลังงานสะอาดในการผลิต หรือไม่ก็สนับสนุนสกุลเงินที่มีธุรกิจเกี่ยวกับพลังงานสะอาด เช่น ธุรกิจที่ดำเนินกิจการด้วยระบบไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์ เพื่อไม่ให้เกิดข้อวิพากษ์ว่าเป็นทางเลือกของคนรุ่นใหม่แต่ใช้พลังงานแบบเก่า และเพื่อเป็นตัวอย่างที่ดีสำหรับการลงทุนอย่างยั่งยืน

เมื่อมองกลับมาที่ภาพรวม “กองทุนแบบยั่งยืน” ก็พบว่าสามารถสร้างผลตอบแทนได้ในระดับดีแม้ว่าจะอยู่ในช่วงของการแพร่ระบาดโรคโควิด-19 เป็นสิ่งยืนยันกับนักลงทุนไทยได้ว่ามีประสิทธิภาพ และน่าสนใจไม่แพ้กองทุนแบบปกติเลย