Grid Brief

  • มนุษย์แต่ละคนมีกลิ่นกายเฉพาะตัวที่แตกต่างกันเหมือนกับลายมือ ทั้งนี้ ขึ้นอยู่กับพันธุกรรม อาหารที่รับประทาน และสุขภาพ
  • พลังในการสูดดมกลิ่นของคนเราไม่ได้น้อยหน้าไปกว่าสัตว์ เพราะจริง ๆ แล้วมนุษย์สามารถแยกแยะกลิ่นต่าง ๆ ได้ราว 1 ล้านล้านกลิ่น

เชื่อไหมว่า กลิ่นกายของใครบางคนที่เราได้กลิ่นตอนเดินผ่าน หรือเพียงแค่การดมฝ่ามือหลังจับมือกันภายใน 30 วินาที อาจทำให้รู้ถึงสุขภาพของคนคนนั้นได้ 

มนุษย์กับกลิ่นกายเฉพาะตัว

มนุษย์ล้วนมีกลิ่นกายเฉพาะตัวที่แตกต่างกันเหมือนกับลายมือที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะบุคคล ว่ากันว่า ส่วนหนึ่งของกลิ่นกายคนเราขึ้นอยู่กับพันธุกรรม อาหารที่รับประทาน และปัจจัยด้านสุขภาพ ที่ทำให้แต่ละคนมีกลิ่นกายแตกต่างกัน 

นอกเหนือจากกลิ่นกายแล้ว เชื่อไหมว่าพลังการดมกลิ่นของมนุษย์ ถึงจะไม่ได้เก่งกาจในการตรวจจับและระบุกลิ่นได้เหมือนกับสัตว์ แต่ Jessica Freiherr นักประสาทวิทยาจากมหาวิทยาลัย RWTH Aachen ประเทศเยอรมนี และเป็นนักวิจัยเกี่ยวกับกลิ่นกายของมนุษย์ กล่าวว่า “การที่คนเราใช้จมูกในชีวิตประจำวันน้อย ก็ไม่ได้แปลว่าเราไม่มีพลังในการดมกลิ่น” 

สิ่งที่เขาค้นพบจากการศึกษาในปี 2557 คือ คนเราสามารถแยกแยะกลิ่นต่าง ๆ ได้ประมาณ 1 ล้านล้านกลิ่น ฟังแล้วแทบไม่น่าเชื่อ ทว่า การตระหนักรู้ถึงความสามารถในการดมกลิ่นของมนุษย์นั้นเป็นเรื่องที่ซับซ้อน เพราะมนุษย์ไม่ได้มีคำพูดที่จะอธิบายถึงกลิ่นนับล้านล้านกลิ่นเหล่านั้นได้อย่างชัดเจน อีกทั้ง การดมและรับรู้กลิ่นมักเกิดจากจิตใต้สำนึก ไม่เหมือนกับประสาทสัมผัสอื่น ๆ  ทั้งนี้ เส้นประสาทในการรับกลิ่นเป็นเส้นประสาทสมองที่สั้นที่สุด และเป็นหนึ่งในสองเส้นประสาทสมองที่ไม่เชื่อมต่อกับก้านสมอง (อีกเส้นหนึ่งคือเส้นประสาทตา) จึงทำให้ไม่สามารถอธิบายกลิ่นที่สูดรับเข้าไปได้อย่างแน่ชัด

กลิ่นกายบอกสุขภาพได้

อย่างไรก็ตาม Mehmet Mahmut นักจิตวิทยาจากมหาวิทยาลัยแมคควารี (Macquarie University) ประเทศออสเตรเลีย กล่าวว่า กลิ่นกายของคนเราสามารถบอกถึงอาหารที่รับประทานเข้าไป ระบบทางเดินอาหาร การย่อยของลำไส้ ตับ และไต รวมถึงความเจ็บป่วยที่เรากำลังเผชิญอยู่ เช่น ผู้ป่วยที่เป็นอหิวาตกโรค มักจะมีกลิ่นกายที่หวาน และหากเป็นเบาหวานชนิดเฉียบพลัน จะมีกลิ่นกายคล้ายกับแอปเปิลเน่า เป็นต้น

ส่วนผู้ที่รับประทานเนื้อสัตว์บ่อย ๆ ในปริมาณมาก มักมีกลิ่นกายคล้ายไข่เน่า เนื่องมาจากลำไส้ต้องทำงานหนักในการย่อยเนื้อสัตว์ หรือหากกลิ่นกายที่เหม็นเขียวและขมคอ นั่นอาจหมายถึงปัญหาที่เกิดจากตับ ส่วนกลิ่นกายที่มีกลิ่นคาวปลา สันนิษฐานได้ว่าเกิดจากการรับประทานโปรตีนที่มีแบคทีเรียสูงเกินไป เช่น ปลาร้า ปลาส้ม แหนม สำหรับกลิ่นกายแบบกลิ่นละมุด นั่นคือร่างกายกำลังส่งสัญญาณจากระบบขับถ่ายในการขับพิษจากแอลกอฮอล์ได้ลดน้อยลง ซึ่งในที่สุดอาจเสี่ยงกับโรคที่จะเกิดกับตับและไตได้ง่ายขึ้น

Cover Illustration โดย ANMOM